آزمایش خاک | کاربردها و هزینه اجرا + مرجع معتبر اجرای تست خاک
انجام آزمایش خاک؛ لازمه دریافت پروانه احداث ساختمان
پارامترهای مختلفی روی کیفیت و استاندارد احداث سازه تاثیرگذار هستند. یکی از مهم‌ترین این پارامترها، کیفیت و شرایط خاک محل کارگاه ساختمانی است. خاک محل احداث ساختمان باید از نظر رطوبت، دانسیته، وزن، نفوذپذیری، مقاومت برشی، تحمل بار و دانه‌بندی در شرایطی باشند که بتوان سازه مدنظر را روی آن احداث کنند. مشخص‌کردن کیفیت این پارامترها با انجام آزمایش خاک صورت می‌گیرد و سازندگان باید خاک محل کارگاه ساختمانی را برای دریافت تاییدیه‌های لازم مورد آزمایش قرار دهند. این آزمایش باید توسط آزمایشگاه‌های معتبر و مورد تایید سازمان نظام مهندسی کشور انجام شود. در این مطلب با شرایط انجام این آزمایش، قوانین مربوط به آن و بهترین شرکت ارائه‌دهنده خدمات تست خاک آشنا می‌شویم.
آزمایش خاک چیست؟
آزمایش خاک به تستی گفته می‌شود که در آن پارامترهای کیفی مختلف خاک مانند دانسیته، نفوذپذیری، رطوبت و مقاومت برشی و… بررسی می‌شود. این آزمایش باید توسط یک آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک مورد تایید نظام مهندسی کشور انجام شود. این آزمایشگاه‌ها باید تجهیزات مخصوصی داشته باشند تا کار تست خاک به‌صورت کاملا حرفه‌ای انجام شود. باید اشاره کرد که آزمایش خاک یک فرآیند بسیار پیچیده و تخصصی است و باید آن را کاملا جدی گرفت.
خاک مورد نیاز این آزمایش باید توسط آزمایشگاه‌های معتبر و دارای صلاحیت از محل احداث ساختمان نمونه‌برداری شود. برداشت نمونه آزمایشگاه نیز شرایط مخصوص به خود را دارد و باید کاملا مطابق با پروتکل‌های تعریف شده نظام مهندسی انجام شود.
اهمیت انجام آزمایش خاک برای احداث ساختمان
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که انجام آزمایش خاک برای احداث ساختمان یک امر اختیاری است اما باید گفت که در بسیاری از شهرهای ایران، برای احداث ساختمان به انجام این آزمایش نیاز است. زیرا بسیاری از شهرداری‌ها بدون انجام آزمایش خاک، مجوز یا پروانه ساخت ساختمان را صادر نمی‌کنند. البته باید اشاره کرد که قوانین هر شهر بسته به نظر شهرداری آن می‌تواند متفاوت باشد.
هر شهر دارای موقعیت ژئوتکنیکی مخصوص به خود است و نمی‌توان قوانین یکسانی برای شهرهای مختلف تدوین کرد اما به‌طور کلی افراد برای ساخت بسیاری از ساختمان‌ها در شهرهای مختلف به انجام آزمایش خاک و دریافت برگ سبز آن نیاز دارید. باید اشاره کرد که تمام مراحل تست خاک باید توسط شرکت‌های معتبر مانند شرکت مهندسین مشاور پایاراد انجام شود تا نتایج آزمایش، اعتبار مناسبی داشته باشد. شما می‌توانید صفر تا صد تست خاک ساختمان خود را به مجموعه مهندسین مشاور پایاراد بسپارید.
کاربردهای تست خاک ساختمان چیست؟
آزمایش خاک تنها برای دریافت مجوز کاربرد ندارد و این آزمایش کاربردهای دیگری نیز دارد. برای مثال با انجام آزمایش خاک می‌توان از مقاومت بستر ساختمان در برابر زلزله مطمئن شد. به همین خاطر حتی اگر ساختمان شما ملزم به انجام آزمایش خاک برای دریافت پروانه ساخت نیست، پیشنهاد می‌شود آزمایش خاک بستر محل احداث ساختمان خود را انجام دهید. در ادامه با کاربردهای تست خاک ساختمان آشنا می‌شویم.
اخذ مجوزهای لازم برای احداث ساختمان
اولین و مهم‌ترین کاربرد انجام آزمایش خاک، اخذ مجوز یا پروانه ساخت برای احداث ساختمان است. در واقع برای ساخت بسیاری از ساختمان‌ها با شرایط مشخص، شما به انجام آزمایش خاک نیاز دارید. البته باید اشاره کرد که تنها انجام آزمایش خاک امکان دریافت مجوز ساخت را فراهم نمی‌کند و نتیجه یا برگ سبز آن باید به تایید سازمان نظام مهندسی کشور برسد و بعد از آن نیز شهرداری شهر شما باید نتایج این آزمایش را تایید کند. بدون این تاییدیه امکان احداث ساختمان روی بستر خاک مورد نظر وجود ندارد.
اطمینان از وجود شرایط ایده‌آل برای احداث ساختمان
با انجام آزمایش خاک می‌توان از وجود شرایط ایده‌آل برای احداث ساختمان روی بستر مورد نظر مطمئن شد. این امر اهمیت بسیار زیادی در دوام و ایمنی ساختمان دارد. چرا که بستری با خاک نامناسب می‌تواند مشکلات بسیار زیادی برای ساختمان به وجود آورد. برای مثال اگر خاک نفوذپذیری مناسبی نداشته باشد، پایه‌های ساختمان شما براثر وجود رطوبت زیاد دچار مشکل می‌شوند. همچنین خاکی با دانه‌بندی نامناسب می‌تواند باعث پایه‌ها و فونداسیون ساختمان شما شوند.
افزایش ضریب اطمینان و ایمنی در برابر زلزله
یکی از مهم‌ترین پارامترهای تاثیرگذار بر مقاومت ساختمان در برابر زلزله، مقاومت بستر خاک آن است. در واقع از آنجایی که نیروی زلزله از خاک بستر به ساختمان منتقل می‌شود، این خاک باید از نظر مقاومت و استحکام در سطح خوبی قرار داشته باشد تا بتواند بخشی از نیروی زلزله را به خود جذب کند. به همین خاطر یکی از اصلی‌ترین کاربردهای انجام آزمایش خاک، افزایش ضریب اطمینان و ایمنی در برابر زلزله است.
مراحل انجام تست خاک ساختمان
آزمایش خاک محل احداث ساختمان مراحل مختلفی دارد که اولین آن عقد قرارداد بین سازنده و یک آزمایشگاه معتبر است. افراد باید برای آزمایش خاک محل احداث ساختمان خود با آزمایشگاه‌های معتبر قرارداد ببندند تا اعتبار نتیجه آزمایش خاک بستر آن‌ها مورد تایید نظام مهندسی باشد. یکی از معتبرترین آزمایشگاه‌های خاک تهران، مجموعه مهندسین مشاور پایاراد است که در کنار دیگر فعالیت‌های ساختمانی، خدمات آزمایشگاهی بسیار باکیفیتی نیز ارائه می‌دهد.
مراحل آزمایش خاک محل احداث ساختمان عبارت‌اند از:
- عقد قرارداد با آزمایشگاه‌های معتبر خاک: در اولین مرحله سازنده یا مالک باید با یک آزمایشگاه معتبر خاک قرارداد عقد کنند. در این قرارداد شرایط انجام، ابعاد بستر و هزینه آزمایش ثبت می‌شود. این مرحله اولین و یکی از مهم‌ترین مراحل انجام تست خاک بستر ساختمان‌ها است.
- دریافت برگ سبز آزمایش خاک: قبل از نمونه‌برداری و شروع کار اجرایی برگ سبز آزمایش خاک صادر می‌شود. این برگه به معنای گواهی تایید کیفیت خاک از طرف آزمایشگاه نیست وصرفا جهت ثبت در سامانه شهرداری و نظام مهندسی میباشد. این برگه میبایست توسط آزمایشگاه و مالک گواهی امضا شود.
- نمونه‌برداری از خاک محل کارگاه: بعد از ثبت در سامانه شهرداری توسط دفتر خدمات شهر، آزمایشگاه با استفاده از کارشناسان و تجهیزات خود از خاک محل احداث ساختمان نمونه‌برداری می‌کنند. این کار باید توسط ابزارهای مخصوص و به میزان مشخص انجام شود. همچنین خاک مورد نیاز برای انجام آزمایش باید از لایه‌های مختلفی برداشت شود تا تمام مشخصات خاک مورد آزمایش قرار گیرد. نمونه‌برداری با استفاده از حفاری مستقیم انجام می‌شود تا کم‌ترین آسیب به نمونه‌ها وارد شود و بافت آن‌ها تغییر نکند.
انجام آزمایشات و صدور دفترچه مکانیک خاک:
پس از حمل نمونه های اخذ شده از محل پروژه آزمایشات دانه بندی- حدود اتربرگ-درصد رطوبت_کاساگرانده-برش مستقیم 10*10 و مابقی آزمایشات لازم انجام خواهد
شد. در مرحله آخر کارشناس ژءوتکنیک با تحلیل گزارشات صحرایی و آزمایشگاهی اقدام به تکمیل دفترچه مکانیک خاک مینماید.ارسال گزارش تست خاک به سازمان نظام مهندسی: گزارشات و فیلمهای حفاری آزمایش خاک باید به نظام مهندسی تحویل شود (در کارتابل شرکت آپلود میگردد)تا این سازمان نیز مشخصات مختلف خاک محل احداث ساختمان را تایید کند. عموما تایید گزارش تست خاک توسط سازمان نظام مهندسی چیزی در حدود 7 روز طول می‌کشد.
تایید نهایی تست خاک و دریافت پروانه ساخت: بعد از دریافت تاییدیه سازمان نظام مهندسی، این تاییدیه باید به همراه دفترچه و نامه تایید شرکت به دفتر خدمات شهر مورد نظر ارسال شود تا شهرداری مجوز یا پروانه احداث ساختمان را صادر کند.
پارامتر های مهم خاک در هنگام آزمایش خاک کدامند؟
خاک پارامترهای مختلفی دارد که هر یک از آن‌ها در نتیجه نهایی آزمایش خاک تاثیرگذار هستند. از جمله این پارامترها می‌توان به رطوبت، تخلخل، نفوذپذیری، وزن و دانسیته اشاره کرد. هر یک از این پارامترها تاثیر به‌خصوصی در مقاومت خاک دارند و می‌توانند روی دوام و کیفیت ساختمان در بلندمدت تاثیرگذار باشند. به همین خاطر در آزمایش کار باید تمام این پارامترها را بررسی کرد. با خاصیت هر یک از پارامترها و تاثیر آن‌ها در نتیجه نهایی آزمایش خاک آشنا می‌شویم.
میزان رطوبت خاک
یکی از مهم‌ترین پارامترهای خاک بستر ساختمان، میزان رطوبت آن است. تمام خاک‌ها دارای رطوبتی مشخص هستند که به طور طبیعی در آن‌ها وجود دارند. میزان این رطوبت بسته به شرایط جغرافیایی و توپوگرافی منطقه می‌تواند متفاوت باشد. از‌آن‌جهت که فونداسیون ساختمان باید در عمق چندمتری خاک احداث شود و پایه‌های ساختمان در خاک قرار می‌گیرند، رطوبت خاک یکی از مهم‌ترین مولفه‌های خاک بستر ساختمان‌ها است. رطوبت خاک نباید از حد مشخصی بیشتر باشد که تاثیر منفی روی فونداسیون ساختمان بگذارند.
دانسیته خاک ساختمان
دانسیته یا تراکم یکی دیگر از پارامترهای مهم خاک محل احداث ساختمان است. تراکم خاک تاثیر بسیار زیادی روی مقاومت خاک بستر دارد و باید در حد مشخصی قرار داشته باشد. باید اشاره کرد که دانسیته خاک نباید بسیار زیاد باشد، چرا که این امر نیز می‌تواند ساخت‌وساز و حفاری را در محل مورد نظر دشوار کند و همچنین فشار مضاعفی به پایه‌ها و فونداسیون ساختمان وارد کند.
نفوذپذیری خاک محل احداث ساختمان
نفوذپذیری یکی از پارامترهای بسیار مهم خاک است که در ساختمان‌سازی به آن توجه ویژه‌ای می‌شود. چرا که خاک محل احداث ساختمان باید بتواند به‌خوبی آب را جذب کرده و آن را به لایه‌های زیرین زمین انتقال دهد. در واقع نفوذپذیری به میزان جذب آب خاک گفته می‌شود. اگر خاک محل احداث ساختمان نفوذپذیری خوبی نداشته باشد، نمی‌تواند به‌خوبی آب را جذب کند و پایه‌های ساختمان دچار پوسیدگی و خرابی می‌شوند. این امر در ساختمان‌های فولادی که مقاومت پایین‌تری نسبت به رطوبت دارند، اهمیت بسیار بیشتری دارد. به همین خاطر در آزمایش خاک، میزان نفوذپذیری خاک باید کاملا بررسی شود.
مشخص کردن تیپ خاک محل احداث ساختمان
یکی دیگر از پارامترهای مهم خاک بستر ساختمان، تیپ آن است. به‌طور کلی خاک در چهار تیپ دسته‌بندی می‌شود که هر یک از آن‌ها مشخصات مخصوص به خود را دارند. این تیپ‌ها با اعداد یک تا چهار دسته‌بندی می‌شوند و نام خاصی ندارند بلکه تنها مشخصات آن‌ها با یکدیگر متفاوت است. مشخصات چهار تیپ خاک عبارت‌اند از:
- یک: تیپ یک خاک به خاک‌هایی گفته می‌شود که کیفیت بسیار خوبی دارد. از جمله ویژگی‌های این تیپ خاک می‌توان به دانه‌های درشت، تراکم بالا و سختی بالا اشاره کرد. اگر خاک محل احداث ساختمان شما تیپ یک باشد، از نظر خاک ساختمان شما در سطح بسیار ایده‌آلی قرار دارد
- دو: خاک تیپ دو به خاکی گفته می‌شود که از نظر کیفی و سطح مشخصات در سطح پایین‌تری نسبت به تیپ یک قرار دارد اما جزو خاک‌های خوب به‌شمار می‌آید. در واقع این تیپ خاک کیفیت متوسط رو به بالایی دارد و گزینه‌ای مناسب برای ساختمان‌سازی به‌شمار می‌آید
- سه: به خاک‌هایی که دارای ریزدانه‌های رسی به همراه درشت‌دانه‌های رسی هستند، خاک تیپ سه گفته می‌شود. این تیپ خاک کیفیت نسبتا متوسطی دارد
- چهار: تیپ چهار خاک ضعیف‌ترین تیپ آن است که جزو خاک‌های ریزدانه رسی خالص قرار می‌گیرد. عموما این نوع خاک‌ها بستری مناسب برای احداث ساختمان‌های بزرگ نیستند.
چه ساختمان هایی به تست خاک نیاز دارند؟
قوانین مربوط به آزمایش خاک به شهر یا منطقه جغرافیایی شما بستگی دارد. بسیاری از شهرهای ایران به علت قرارگیری در نزدیکی گسل‌های بسیار بزرگ، قوانین بسیار سخت‌گیرانه‌ای در زمینه انجام آزمایش خاک دارند. به‌طور کلی قوانین در این زمینه در مقررات ملی ساختمان عنوان شده است. ساختمان‌هایی با مشخصات زیر به انجام آزمایش خاک نیازی ندارند:
- ساختمان‌هایی با حداکثر چهار طبقه
- ساختمان‌هایی با مساحت زیر بنای کمتر از 300 متر مربع در کل
- نبود خاک دستی در محل احداث ساختمان
همان‌طور که مشاهده کردید بسیاری از ساختمان‌های امروزی به انجام تست خاک نیاز دارند. همچنین باتوجه به زلزله‌خیز بودن بسیاری از شهرهای ایران، انجام آزمایش خاک در این شهرها برای افزایش ایمنی ساختمان بسیار ضروری است.
ویژگی های یک آزمایشگاه خاک معتبر
همان‌طور که اشاره شد، فرایند تست خاک یک فرایند بسیار پیچیده و تخصصی است. به همین خاطر این آزمایش باید توسط مراکز آزمایشگاهی مجرب، متخصص و معتبر انجام شود. اولین ویژگی یک آزمایشگاه معتبر این است که آزمایشگاه مورد تایید سازمان نظام مهندسی کشور باشد. از جمله دیگر ویژگی‌های یک آزمایشگاه معتبر خاک می‌توان به برخورداری از تجهیزات مخصوص، تکنسین‌های مجرب و تجربه لازم در زمینه تست خاک اشاره کرد. پیشنهاد می‌شود تست خاک محل احداث ساختمان خود را به این آزمایشگاه‌ها بسپارید.
آزمایشگاه شرکت مهندسین مشاور پایاراد، از تمامی این موارد برخوردار است. به همین خاطر اگر به آزمایش خاک برای احداث ساختمان نیاز دارید، می‌توانید تست خاک بستر ساختمان خود را به مهندسین مشاور پایاراد بسپارید تا با استفاده از بهترین و دقیق‌ترین دستگاه‌ها و زیر نظر مجرب‌ترین مهندسین، کار آزمایش خاک محل احداث ساختمان شما انجام شود.
هزینه آزمایش خاک ساختمان
یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها برای سازندگان، هزینه آزمایش خاک ساختمان است. چرا که سازندگان عموما باید قبل از آغاز پروژه تمام هزینه‌های خود را محاسبه کنند. قیمت تست خاک به مولفه‌های مختلفی بستگی دارد و کاملا نسبی است. از جمله این مولفه‌ها می‌توان به نوع خاک منطقه، تعداد و عمق گمانه‌ها، موقعیت محل احداث و شرایط خاک اشاره کرد.
به همین خاطر نمی‌توان عددی مشخص برای هزینه انجام تست خاک عنوان کرد اما عموما تعرفه آزمایشگاه خاک توسط نهادهای دولتی مصوب می‌شود تا سازندگان بتوانند به‌صورت حدودی هزینه تست خاک محل احداث ساختمان خود را برآورد کنند. اگر می‌خواهید تست خاک شما با هزینه مناسبی انجام شود، پیشنهاد می‌کنیم آن را به آزمایشگاه مجموعه مهندسین مشاور پایاراد بسپارید.
بهترین آزمایشگاه خاک در تهران در
خدمت شماست
هر روزه در تهران هزاران پروژه ساختمانی آغاز می‌شود که بسیاری از آن‌ها برای دریافت مجوزهای ساخت به انجام آزمایش خاک نیاز دارند.عموما تهران خاکی با تیپ دو دارد و خاک آن در دسته خاک‌های بسیار باکیفیت قرار ندارد. به همین خاطر سازندگان باید با کمک یک آزمایشگاه خاک در تهران، تست خاک محل احداث ساختمان خود را انجام دهند.
آزمایشگاه مهندسین مشاور پایاراد یکی از مشهورترین و معتبرترین آزمایشگاه‌های خاک در شهر تهران است. این مجموعه با استفاده از دستگاه‌ها و تجهیزات بسیار پیشرفته، تمام پارامترهای مهم خاک را بررسی می‌کند تا شما بتوانید مجوز ساخت ساختمان خود را دریافت کنید.
مجموعه مهندسین مشاور پایا راد دارای رتبه یک وزارت راه‌وشهرسازی در زمینه خدمات آزمایشگاهی خاک بتن و جوش است و باتوجه به تجربیات خود، می‌تواند در زمینه‌های پایدارسازی گود و ژئوتکنیک نیز خدمات بسیار خوبی را به شما ارائه دهد.
شرکت مهندسین مشاور پایا راد؛ در خدمت صنعت ساختمان کشور
شرکت مهندسین مشاور پایاراد یکی از مشهورترین و معتبرترین شرکت‌های فعال در صنعت ساختمان است که توانسته از سال 1384 تا به امروز، در زمینه‌های مختلف فعالیت داشته باشد. این مجموعه خدمات ساختمانی مختلفی را در زمینه‌های طراحی سازه، اجرای سازه‌های فلزی، نظارت عالیه و خدمات آزمایشگاهی خاک ،بتن و جوش را ارائه می‌دهد. تمامی خدمات آزمایشگاهی و اجرایی مهندسین مشاور پایاراد توسط تیمی مجرب و فوق تخصصی ارائه می‌شوند تا خیال شما از بابت کیفیت نهایی کار آسوده باشد.
